دیفای DeFi چیست؟ آنچه باید درباره امور مالی غیرمتمرکز Decentralized Finance بدانید

امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) یک فناوری مالی در حال ظهور است که بر اساس دفتر کل توزیع شده ایمن مشابه آن چیزی است که توسط کریپتوکارنسی ها استفاده می شود. در ایالات متحده، فدرال رزرو و کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) قوانینی را برای موسسات مالی متمرکز مانند بانک‌ها و کارگزاری‌ها تعریف می‌کنند که مصرف‌کنندگان برای دسترسی مستقیم به سرمایه و خدمات مالی به آن‌ها تکیه می‌کنند. DeFi، این سیستم مالی متمرکز را با توانمندسازی افراد با مبادلات دیجیتالی همتا به همتا (P2P) به چالش می کشد. DeFi هزینه هایی را که بانک ها و سایر شرکت های مالی برای استفاده از خدمات خود دریافت می کنند حذف می کند. افراد پول را در یک کیف پول دیجیتال (Wallet) ایمن نگه می‌دارند، می‌توانند در عرض چند دقیقه پول را انتقال دهند و هر کسی که به اینترنت متصل باشد می‌تواند از DeFi استفاده کند. با کایاکوینکس همراه شوید تا با دیفای و ویژگی های آن آشنا شوید.

قراردادهای DeFi، گامی برای انقلاب فناوری های مالی

بیشتر قراردادهای DeFi بر پایه شبکه بلاک چین اتریوم هستند. این حوزه در واقع گامی برای انقلاب فناوری های مالی است که 13 سال پیش با بیت کوین آغاز شد. یکی از زمینه هایی که در آن این برنامه های غیرمتمرکز (dApps) ظاهر شده اند ، مبادله ارزهای دیجیتال در صرافی های غیرمتمرکز (DEX) مانند Uniswap است. این مبادله ها کاملا به صورت نظیر به نظیر انجام می شوند و هیچ موسسه یا شرکتی پلتفرم آنها را نساخته است.

در Pool Together می توانید در یک قرعه کشی بدون ضرر شرکت کنید. در اینجا شما سرمایه اولیه خود را پس می گیرید اما برنده خوش شانس سود تراکنش ها و دیگر فعالیت های مالی انجام شده در حوزه را می برد. خرید استیبل کوین ها که پشتوانه قابل اطمینانی مانند دولت ها و شرکت های بزرگ دارند. به عنوان مثال DAI و USDC هر دو به دلار آمریکا وابسته اند. قراردادهای دیفای گاهی اوقات به نام”پول لگویی” هم شناخته می شوند چون شما می توانید dApps را مانند آجرهای لگو روی هم قرار دهید و میزان سود دهی را پله به پله افزایش دهید. به عنوان مثال  شما می توانید یک استیبل کوین مانند DAI خریداری کنید و سپس آن را به Compound قرض دهید تا سود کسب کنید. تمامی این کارها می توانید تنها با یک گوشی هوشمند ساده انجام دهید. اگرچه بسیاری از dApp های امروزی بسیار خوب هستند اما احتمال می رود که برنامه های غیرمتمرکز در آینده تاثیر فراوانی بر زندگی روزمره مان داشته باشند. به عنوان مثال ، شما احتمالاً در آینده ای نه چندان دور می توانید با استفاده از قراردادهای دیفای یک خانه یا زمین را رهن کنید و در قالب قراردادهای دیفای به عنوان مثال در طول یک سال مبلغ آن را پرداخت نمایید.

اسناد و مدارک در دفتر بلاک چین به عنوان وثیقه قرار داده می شوند و در صورت عدم پرداخت اسناد به طور خودکار به وام دهنده منتقل می شوند و او وکالت تام بر این اسناد و مدارک دارد. از آنجا که به هیچ وکیل یا بانکی احتیاج نیست، خرید و فروش خانه ارزان تر تمام می شود چون پای دلال ها به آن باز نشده است. این یکی از مزیت های بسیار مهم قراردادهای DeFi است.

دلایل علاقه مندی افراد به حوزه دیفای

دلیل اول اینکه قراردادهای DeFi قانونی هستند و مقررات سفت و سختی شامل آنها می شود و جالب اینجاست که این مقررات برخلاف دیگر بخش های بازار ارزهای دیجیتال باعث پسرفت و ایجاد مشکل در آن نشده اند. به عنوان مثال در وام های سنتی با ضامن، این شرط قانونی وجود دارد که وام دهندگان و وام گیرندگان از هویت یکدیگر مطلع شوند و وام دهنده توانایی وام گیرنده در بازپرداخت بدهی را ارزیابی کند. در قراردادهای دیفای ، چنین الزاماتی وجود ندارد. در عوض، در اینجا حریم خصوصی حفظ می شود و دو طرف می توانند به راحتی به همدیگر اعتماد کنند.

دلیل دوم افزایش علاقه به قراردادهای دیفای این است که شرکت های سرمایه گذاری و موسسه های مالی معروف از آن استقبال کرده اند. بسیاری از موسسات مالی مشهور از قراردادهای DeFi استقبال کرده اند و به دنبال راه هایی برای مشارکت در آن هستند. به عنوان مثال ، 75 تا از بزرگترین بانک های جهان در حال آزمایش فناوری بلاک چین برای تسریع در پرداخت ها به عنوان بخشی از شبکه اطلاعات بین بانکی هستند. JP Morgan ،ANZ و Royal Bank of Canada تا به امروز، علاقه فراوانی به این آزمایشات و قراردادهای دیفای نشان داده اند.

دلیل سوم ویروس کروناست. همه گیری کرونا نرخ بهره را در سر تا سر جهان کاهش داد. در حال حاضر رشد اقتصادی بیشتر کشورهای حوزه یورو و آمریکا و انگلیس منفی شده است. در این شرایط قراردادهای DeFi به طور بالقوه بازدهی بیشتری نسبت به موسسات مالی ای که بابت ویروس کرونا ضربه مهلکی خورده اند دارند. به عنوان مثال، Compound سالیانه 6.75 درصد سود به کسانی که استیبل کوین تتر را پس انداز می کنند، سود می دهد. Compound به شما فقط سود نمی دهد، بلکه مقداری توکن COMP هم می دهد که آنها هم برای خود قیمتی دارند. تقریبا دو سوم افرادی که گوشی هوشمند دارند، حساب بانکی ای ندارند و حالا قراردادهای دیفای می توانند آنها را ترغیب به ورود به ساخت حساب کنند.

آخرین دلیل اصلی اینکه چرا مردم علاقه مند به قراردادهای DeFi و توکن های مبتنی بر آنها هستند این است که عده زیادی از آنها نمی خواهند از قافله عقب بمانند. بسیاری از توکن های حوزه دیفای هیچ ارزشی ندارند و اینکه ارزش آنها تقریبا نزدیک به صفر است اما هر لحظه ممکن است ارزشمند شوند. چه بخواهیم و چه نخواهیم در حال حرکت به سمت سیستم مالی جدیدی هستیم که آزادانه و غیرمتمرکز  است. سوال اصلی این است که چگونه می توان خطرات احتمالی قراردادهای DeFi را کاهش داد و حداکثر استفاده از آنها را برد. این چالش چند سال آینده قراردادهای دیفای است که روز به روز رو در حال بهبود است.

آیا سرمایه گذاری در دیفای امن است؟

خیر، این سرمایه گذاری با ریسک همراه است. بسیاری معتقدند دیفای آینده مالی بوده و سرمایه گذاری زودهنگام در این فناوری می‌تواند منجر به دستاوردهای عظیمی شود. اما برای افراد تازه وارد دشوار است که پروژه‌های خوب را از بد جدا کنند و وارد آن‌ها شوند.

با افزایش فعالیت و محبوبیت DeFi تا سال 2020 ، بسیاری از برنامه‌های آن مانند کوین YAM ، خراب و شده و در ۳۵ دقیقه سرمایه بازار را از ۶۰ میلیون دلار به ۰ دلار رساند. سایر پروژه‌های دیفای ، از جمله Hotdog و Pizza ، به سرنوشت مشابهی دچار شدند و بسیاری از سرمایه گذاران پول زیادی را از دست دادند.

علاوه بر این، دیفای هنوز مشکلات و باگ‌های زیادی دارد. قراردادهای هوشمند قدرتمند هستند، اما با تصویب قوانین در پروتکل نمی‌توان آن‌ها را تغییر داد که این ویژگی، اغلب مشکلات را دائمی کرده و در نتیجه خطر را افزایش می‌دهد.

محصولات و خدمات امور مالی غیرمتمرکز (Defi)

صرافی های غیرمتمرکز (DEX):

یکی از مهم‌ترین و کارآمدترین محصولات فناوری دیفای، راه‌اندازی و پشتیبانی از صرافی‌های غیرمتمرکز است. تمام صرافی های مشهور و معروف مانند یونی سواپ و پنکیک سواپ، میزان سرمایه قفل شده (TVL) بسیار زیادی در خود دارند با استفاده از فناوری Defi فعالیت می‌کنند. این صرافی‌ها کاربران را قادر می سازند تا مبادلات توکن و بسیاری از معاملات مربوط به حوزه رمزارزها را بدون واسطه و بدون نیاز به احراز هویت انجام دهند.

بازارساز خودکار (AMM):

AMM ها همان صرافی‌های غیرمتمرکز هستند با یک تفاوت مهم، پلتفرم‌های DEX از دفتر سفارش یا Order Book (که شامل معاملات P2P هستند) برای قیمت‌گذاری استفاده می‌کنند، در حالی که یک پلتفرم AMM از یک فرمول ریاضی ویژه برای قیمت‌گذاری دارایی‌ها استفاده می‌کند و نقدینگی از ارائه‌دهندگان نقدینگی تامین می‌شود که معمولاً به‌عنوان پاداش، توکن‌های خاصی را به دست می‌آورند، نه اینکه نیاز به حضور افراد و ثبت معاملات داشته باشند.

وام دادن (Lending):

کسب و کار وام با استفاده از رمزارزها قطعا یک جایگزین جذاب برای بسیاری از افراد است. وام دهندگان سرمایه خود را در اختیار دیگران می‌گذارند و سود دریافت می‌کنند در حالی که وام گیرندگان به سرمایه دسترسی پیدا می‌کنند. با DeFi، وام گیرندگان می‌توانند از وجوه خود به عنوان وثیقه استفاده کنند و بدون امتیاز اعتباری وام بگیرند.

استیک کردن (Staking):

برخی از بلاک چین‌ها مانند بیت کوین بر اساس اثبات کار (PoW) و برخی دیگر مبتنی بر اثبات سهام (PoS) هستند. استیک کردن نوعی فعالیت سهامداری است که در آن شما با قفل کردن دارایی‌های خود در یک شبکه مبتنی بر PoS پاداش دریافت می‌کنید و در مقابل تأمین امنیت و تأیید تراکنش‌های یک شبکه بلاکچین مبادله می‌کنید.

توکن غیر قابل تعویض (NFT):

NFT ها یک پدیده جدید در فضای رمزنگاری هستند که کاربردهای زیادی مانند شناسایی، هنر (مالکیت دیجیتال)، بازی، کلکسیون، ورزش، رسانه و سرگرمی، املاک و غیره دارد و پایه و اساس پلتفرم‌های خرید و فروش NFT ها بر فناوری دیفای قرار دارد.

ارائه استیبل کوین‌ها بر بستر دیفای:

شکل دیگری از DeFi، استیبل کوین است. ارزهای دیجیتال اغلب نوسانات قیمتی شدیدتری را نسبت به فیات تجربه می‌کنند. استیبل کوین ها، ارزهای رمزنگاری شده را به ارزهای فیات مانند دلار آمریکا متصل می کنند تا قیمت را تحت کنترل نگه دارند. همانطور که از نام آن پیداست، هدف استیبل کوین‌ها افزایش سرعت و سهولت معاملات و ایجاد ثبات قیمتی است.

جمع بندی

حوزه رمزارزها و پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز توانستند در زمان بسیار کوتاهی انقلابی عظیم در سیستم‌های مالی متمرکز و معاملات سنتی ایجاد کنند و سرمایه بسیار زیادی را به خود جذب کنند. اما سوالی که پیش می‌آید این است که آیا این فناوری مطمئن است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که با توجه به امکانات و خدمات فوق العاده این پلتفرم‌ها هنوز آینده این سیستم‌ها برای بسیاری از افراد مبهم است. باید توجه داشته باشید که هم اکنون فناوری دیفای خدمات بسیار متنوع و مفیدی را ارائه می‌دهد اما بسیاری از پروژه‌های مشهور دیفای مانند میم کوین YAM دچار ورشکستگی شدند. پلتفرم YAM در 35 دقیقه دچار ورشکستگی شد و ارزش آن به صفر رسید. با این تفاسیر نمی‌توان به طور قطعی یک سیستم DeFi را معتبر و مطمئن معرفی کنیم و لازم است قبل از استفاده و سرمایه‌گذاری در هر پلتفرم به طور دقیق آن را مورد بررسی قرار دهیم تا در آینده سرمایه ما دچار زیان نشود.