لاک دراپ چیست؟ آشنایی با مفهوم Lockdrop و تفاوت آن با Airdrop

امروزه دنیای رمزارزها به شدت در حال رشد و بالندگی است. همه چیز از زیرساخت های اصلی گرفته تا روش های جمع آوری کمک های مالی و مقررات، تحت تاثیر این حرکت عظیم قرار گرفته است. راه های جدیدی برای توزیع توکن ها نیز در حال ظهور است. عرضه اولیه کوین ها (ICO) با همه ایراداتش، روشی شناخته شده برای جمع آوری سرمایه و توزیع توکن های جدید است. اما برخی از پروژه‌ ها ممکن است ترجیح دهند به دلایل خاصی ICO انجام ندهند. در عوض، یک پروژه ممکن است فقط بخواهد توکن خود را تا حد امکان به افراد بیشتری برساند تا از همان ابتدا یک جامعه و پایگاه کاربری قوی ایجاد کند. لاک دراپ (Lockdrop) یک روش جدید برای توزیع توکن ها بدون جمع آوری سرمایه است. با کایاکوینکس همراه شوید تا با لاک دراپ و ویژگی های آن آشنا شوید.

لاک دراپ چیست؟

هدف از اجرای لاک دراپ، توزیع توکن های یک شبکه جدید به طیف گسترده ای از هولدرها یا شرکت کنندگان است. برای انجام این کار، دارندگان توکن یک شبکه، مانند اتریوم، باید اتر خود را در یک قرارداد هوشمند برای مدت معینی قفل کنند تا بتوانند از شبکه جدید توکن دریافت کنند. به طور معمول، هر چه توکن‌های موجود بیشتر در آن قرارداد هوشمند قفل شوند، دارنده توکن‌های بیشتری در شبکه جدید دریافت می‌کند. پس از اتمام دوره زمانی مشخص شده، توکن های اصلی به مالک بازگردانده می شوند.

مخترع لاک دراپ کیست؟

Commonwealth Labs اولین شرکتی است که مفهوم لاک دراپ را معرفی کرد. این شرکت یک استارت آپ است که توسط دیلون چن (Dillon Chen)، ریموند ژونگ (Raymond Zhong) و درو استون (Drew Stone) تأسیس شده است. اولین لاک دراپ آزمایشگاه Commonwealth در شبکه Edgeware آنها انجام شد، که یک پلتفرم قرارداد هوشمند به روز شده در Polkadot است.

لاک دراپ و ایردراپ چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

اگر بخواهیم لاک دراپ را با ایردراپ که اولین روش توزیع توکن است؛ مقایسه کنیم اولین تفاوت این دو روش، نحوه توزیع توکن‌‎ها و سطح تعهد ایجاد شده در هر روش است. لاک دراپ را می‌توان به عنوان نسخه اصلاح شده ایردراپ که هیچ هزینه‌ای ندارد؛ در نظر گرفت. در ایردارپ توکن‌ها، به آدرس‌های تصادفی و به صورت رایگان با هدف تبلیغ و امید به نگهداری توکن، بین کاربران تقسیم می‌شود. اما در عمل، اکثر توکن‌های حاصل از ایردراپ، خیلی سریع فروخته می‌شوند و کسانی هم که توکن‌ها را نفروختند در واقع متوجه واریز توکن بیشتر به کیف پولشان نشده‌اند. اما در لاک دراپ با وجود اینکه دارایی‌ها به هیچ وجه سوخته و یا خرج نمی‌شوند؛ این استراتژی‌ که مالک اجازه استفاده از ارز دیجیتال خود را ندارد و برای مدتی، این دارایی قفل می‌شود، باعث شده شرکت‌کنندگان به صورت دلخواه یا اجبار، تعهد بیشتری به پروژه داشته باشند.

به صورت کلی، لاک دراپ برای ایجاد جامعه فعال مناسب‌تر است؛ در حالی که ایرداپ به لحاظ بازاریابی قوی‌تر عمل می‌کند و می‌تواند طیف گسترده‌ای را جذب کند. در لاک دراپ شرکت‌کنندگان به تعهد بیشتر تشویق می‌شوند اما ایردارپ سروصدای بیشتری دارد و بعد از مدت زمان کوتاهی این هیاهوی حاصل از تبلیغات ایردراپ خاموش می‌شود.

نحوه مشارکت در لاک دراپ

هر  لاک‌دراپی با توجه به مشخصات پروژه اش طراحی می‌شود و می‌تواند شامل مراحل متفاوتی باشد. اما به طور کلی بیشتر لاک‌دراپ‌ها حداقل شامل مراحل زیر می‌شوند:

• اعلام شرایط و نحوه انجام لاک ‌دراپ توسط پروژه یا پروتکل: نوع ارز دیجیتال، مبلغ و مدت زمان قفل شدن در این مرحله مشخص می‌شود.
• کاربران ارز دیجیتال یا توکن مورد تائید لاک‌دراپ را در قراردادهای هوشمند مخصوص آن قفل می‌کنند.
• در پایان دوره وثیقه کاربران آزاد شده و توکن‌هایی که به آن‌ها وعده داده شده است با توجه به مدت و مبلغ قفل شده به آن‌ها تعلق می‌گیرد.

به غیر از مراحل بالا،‌ لاک‌ دراپ‌ها ممکن است شامل مراحل بیشتری بشوند که بعضی از آن‌ها را در ادامه مشاهده می‌کنید:

بعد از قفل کردن ارز دیجیتال یا وثیقه قرار دادن آن در قرارداد هوشمند و قبل از دریافت توکن‌های پروژه کاربران می‌توانند توکن‌های آتی خود را وارد استخرهای نقدینگی کنند و از این طریق پیش از به دست آوردن آن‌ها به سود و منفعت برسند. با قفل کردن مبالغ بیشتر به پاداش‌های بهتری دست پیدا کنند. همچنین اگر در هنگام دریافت توکن‌ها آن‌ها را هولد و قفل کنند به امتیازهای بیشتری برسند.

مثال هایی از لاک دراپ های موفق

احتمال اینکه در یک پروژه لاک‌دراپ شرکت کرده باشید با توجه به تعداد نسبتاً کم این پروژه‌ها در مقایسه با ایردراپ‌ها و عرضه اولیه کوین‌ها خیلی زیاد نیست. اما برای درک ملموس‌تر نحوه اجرای لاک‌دراپ‌ها لازم است با چند مورد موفق این نوع از توزیع توکن یا کوین آشنا باشید. در ادامه این مطلب چند مثال از لاک‌دراپ‌های موفق را مرور می‌کنید.

Edgeware

پروژه اج‌ویر (Edgeware) در طراحی مکانیسم لاک دراپ پیشگام محسوب می‌شود چرا که در سال ۲۰۱۹ برای اولین بار از این مکانیسم بهره گرفت. توسعه‌دهندگان این پروژه ۹۰ درصد از تمام توکن‌ها را در لاک‌دراپ به کاربران اختصاص دادند و فقط ۱۰ درصد از توکن‌های پروژه به تیم توسعه اختصاص یافت.

کاربران این لاک‌ دراپ می‌توانستند یکی از «قراردادهای لاک ‌دراپ کاربران» با مدت سه ماهه تا یک ساله را با ارز دیجیتال اتریوم خریداری کنند. آنها همچنین می‌توانستند به جای قفل کردن اتریوم، از «سیگنال» استفاده کنند که به این معنی بود که به مشارکت در این پروژه علاقمند هستند و از ایردراپ آن در هنگام افتتاح استقبال می‌کنند. اما کاربرانی که در لاک‌ دراپ شرکت می‌کردند از امتیاز معتبرکننده شدن برخوردار می‌شدند و البته توکن‌های بیشتری کسب می‌کردند.

از نقطه نگاه پروژه Edgeware، این لاک دراپ منجر به امنیت اقتصادی و تعهد و درگیری بیشتر کاربران شد. با این حال هنوز هم این بحث وجود دارد که اگر به جای این لاک‌ دراپ از یک ایردراپ استفاده می‌شد باز هم احتمالاً نتیجه به همین دستاوردها ختم می‌شد.

Astroport

استروپورت یک پروتکل بازار پولی است که ۷/۵ درصد از توکن‌های آن از طریق یک لاک دراپ به کاربران اختصاص یافت. در فاز اول این لاک‌ دراپ فقط کاربرانی که ارز دیجیتال لونا را وثیقه قرار می‌دادند به توکن استرو (Astro) دست پیدا می‌کردند. در فاز دوم اما معامله‌گرانی که توکن تراسواپ (Terraswap) قفل می‌کردند هم می‌توانستند از توکن خود را در این پلتفرم قفل کنند تا از پاداش‌های استروپورت در آینده بهره‌مند بشوند. در فاز سوم کاربرانی که در این پروژه مشارکت کرده بودند می‌توانستند توکن استرو یا استیبل‌کوین UST را در این استخر نقدینگی استروپورت قفل کنند تا سهمی در تعیین قیمت و آینده این پروژه مالی غیرمتمرکز داشته باشند. قفل کردن توکن‌ها در این پروژه حداکثر دو هفته طول می‌کشید و در ازای این وثیقه‌سپاری کاربران به منافع قابل توجهی می‌رسیدند.

Marsprotocol

یکی دیگر از مثال‌های موفق لاک دراپ مربوط به پروژه مارس پروتکل است که یک پلتفرم وام‌دهی غیروثیقه‌ای ارز دیجیتال روی بلاک‌چین ترا است. لاک‌دراپ این پروژه شباهت زیادی به استروپورت دارد. کاربران مشارکت کننده با قفل کردن استیبل‌کوین یو‌اس‌تی برای مدت ۳ تا ۱۸ ماه در استخر نقدینگی این پروژه که «رد بانک» نام‌گذاری شده می‌توانستند به توکن‌ها و مزایای این پروتکل دسترسی پیدا کنند. هر چه مدت قفل کردن بیشتر باشد، طبیعتاً میزان بازدهی و امتیازهایی که به کاربر می‌رسد هم بیشتر خواهد بود. بعد از یک فاز مشارکت ۷ روزه اولیه، مارس پروتکل یک حراجی تأمین نقدینگی برگزار کرد. کاربرانی که در این لاک‌دراپ شرکت کرده بودند می‌توانستند با وثیقه و قفل کردن رمزارز مارس (MARS) یا استیبل‌کوین یو‌اس‌تی در تعیین قیمت آتی این توکن نقش داشته باشند. دوره وثیقه‌گذاری ۹۰ روزه تعیین شده بود که در ‌آن کاربران بدون اینکه توکنی واقعی دریافت کرده باشند، می‌توانستند از بهره منفعل آن سود ببرند.

جمع بندی

لاک‌دراپ یکی از راهکارهای متمایز و جایگزین دنیای ارزهای دیجیتال و پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز برای تأمین مالی غیرمستقیم و جذب کاربران علاقمند است. از نقطه نگاه پروتکل‌ها و پروژه‌های ارز دیجیتال، مزایای این روش جذب مخاطب هنوز به اندازه راهکارهای دیگر از جمله عرضه اولیه کوین یا ایردراپ مشخص نشده است. اما بدیهی است کاربرانی جذب این پروژه‌ها می‌شوند که احساس تعلق و تمایل بیشتری به پروژه‌ها دارند.

کاربرانی که در لاک‌دراپ‌ها شرکت می‌کنند بدون اینکه ریسک زیادی برای خرید توکن‌ها انجام بدهند، فرصت به دست آوردن و تعیین قیمت آن‌ها را پیدا می‌کنند. از این جهت می‌توان گفت لاک‌دراپ‌ها منافع ملموس‌تری برای کاربران مشارکت‌کننده دارند. کاربران در این مرحله ارز دیجیتال یا هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنند و به سادگی با قفل یا وثیقه کردن ارز دیجیتال خود می‌توانند به منافع پروژه هنگامی که افتتاح شود دسترسی پیدا کنند.

اما به هر حال مشارکت در برنامه‌های لاک دراپ تا حد زیادی به تمایل کاربران و هم راستا بودن آن با علایق آن‌ها بستگی دارد. با این ارزهای دیجیتال مستقیماً به پروژه یا پروتکل در حال توسعه واگذار نمی‌شود، وثیقه کردن آن در پروژه‌هایی که بازدهی مشخصی ندارند خیلی هم نمی‌تواند برای کاربران سودآور باشد. به همین خاطر قبل از مشارکت در یک لاک‌دراپ، بهتر است از شانس بالای موفقیت و کارایی آن اطمینان پیدا کنید.