اگر حتی کمی علاقه‌مند به دنیای ارزهای دیجیتال باشید، حتما تاکنون نام ریپل، این ارز دیجیتال مرموز را شنیده‌اید. این مقاله یک راهنمای جامع است که به تمام سوالات اساسی شما در مورد ریپل پاسخ می‌دهد. در ادامه با کایاکوینکس همراه باشید.
وقتی مردم نام ریپل را می‌شنوند، بلافاصله حواسشان به سمت ارز دیجیتال آن یعنی XRP می‌رود. اما اولین نکته اساسی که باید بدانید این است که ریپل با XRP فرق می کند. در واقع ریپل با سایر ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین یا اتریوم هم تفاوت‌های زیادی دارد. وقتی ارز دیجیتال اتریوم (ETH) می‌خرید، به این معنی است که روی شبکه اتریوم سرمایه‌گذاری می‌کنید. وقتی ارز دیجیتال (BTC) می‌خرید یعنی روی شبکه بیت کوین سرمایه‌گذاری می‌کنید اما وقتی ارز دیجیتال XRP می‌خرید الزاما روی ریپل سرمایه‌گذاری نکرده‌اید. البته در بین جامعه ارزهای دیجیتال وقتی نام ریپل به میان می‌آید، منظور همان ارز دیجیتال XRP است اما لازم است بدانیم که این دو مفهوم در حقیقت با یکدیگر متفاوت هستند. اگر تاکنون کمی گیج شده‌اید، جای نگرانی نیست. بیشتر در این مورد توضیح می‌دهیم.
ریپل (Ripple) یک شرکت بزرگ واقع در سانفرانسیسکو آمریکاست که برای بانک‌ها و نهادهای مالی، محصولات مالی غیرمتمرکز می‌سازد. هدف ریپل این است که بتواند انتقال پول بین بانکی و بین‌المللی را سریع‌تر، ارزان‌تر و غیرمتمرکز‌تر کند که البته این هدف تا حد زیادی محقق شده است و اکنون بانک‌ها و شرکت‌های مالی بزرگی برای انجام انتقال‌های پولی خود از محصولات ریپل استفاده می‌کنند. ریپل چند محصول گوناگون برای بانک‌ها و موسسات مالی طراحی کرده است که فقط یکی از آن‌ها با ارز دیجیتال XRP کار می‌کند. بنابراین، شما وقتی XRP می‌خرید، روی یکی از محصولات شرکت ریپل سرمایه‌گذاری کرده‌اید نه خود ریپل.
هدف ریپل
ریپل می‌خواهد یک شبکه پرداخت و ارتباطی امن و غیرمتمرکز را برای موسسات مالی سراسر جهان فراهم کند. می‌توان گفت که هدف ریپل کاملا در تضاد با بیت کوین است. در حالی که بیت کوین با هدف تراکنش‌های همتا به همتا و حذف واسطه‌‌ها و بانک‌ها روی کار آمده است، رپیل عقیده دارد که بانک‌ها به خودی خود بد نیستند و فقط نحوه انجام کار آن‌هاست که باعث ایجاد مشکلات پرداختی و انتقال پول می‌شود.
ریپل قصد دارد تا با عرضه محصولات بانکی غیرمتمرکز، مشکل تبادلات بین‌المللی پول در جهان را برای همیشه حل کند. سالانه بیش از ۱۵۵ تریلیون دلار پول به صورت برون مرزی در سراسر جهان جا‌به‌جا می‌شود. مشکلات انتقال پول توسط بانک‌ها و موسسات مالی سال‌هاست که حل‌نشده باقی مانده است و با توجه به رشد فناوری، هنوز انتقال بین‌المللی پول‌های کلان بین ۳ تا ۷ روز طول می‌کشد که نیازمند کارمزدهای بسیار بالا و انجام کاغذ بازی‌های زیادی است. رپیل می‌خواهد به این مشکلات برای همیشه پایان داده و بخش بزرگی از انتقالات پول را انجام دهد.
البته ریپل رقیبان بسیار سرسختی در سر راه خود دارد که مهمترینشان سوئیفت است. مزیت ریپل نسبت به سوئیفت، توزیع‌شده بودن و سرعت بالای تراکنش‌هاست. استلار را هم می‌توان یکی دیگر از رقیبان ریپل قلمداد کرد.
آیا ریپل غیرمتمرکز است؟
بسیاری از منتقدان ریپل بر این عقیده هستند که این شرکت و ارز دیجیتال آن (XRP) غیرمتمرکز نیستند و نمی‌توانند در دسته کرپتوکارنسی‌ها قرار بگیرند. با این حال این شرکت مدعی است که تمرکز و کنترل خاصی بر روی محصولات خود ندارد و به نوعی آن را اثبات هم کرده است.
با این‌که تعداد اعتبارسنج‌های تراکنش (نودها Nodes) در دفتر کل ریپل (XRP Ledger) بسیار کم است، اما هر کسی می‌تواند به عنوان نود که در اجماع ریپل به آن سرور (Server) گفته می‌شود، فعالیت کند. البته سرور شدن در ریپل یک سری شرایط خاص دارد، اما به هر حال هر کسی می‌تواند به صورت مستقیم به دفتر کل متصل شود. اصل کار تایید تراکنش‌ها توسط نودهایی خاص که به Unique Node Lists شهرت دارند، انجام می‌پذیرد. زمانی که ۸۰ درصد از نودهای اعتبارسنج، اعتبار یک تراکنش را پذیرفتند، تراکنش تایید می‌شود.
ریپل بارها اعلام کرده است که به دنبال افزایش تعداد نودهای اعتبارسنج است تا به تمرکززدایی بیشتر شبکه کمک کند. پروتکل XRP Ledger، متن باز و دارای یک سری قواعد خاص است که هر کس برای استفاده از آن باید قوانین را بپذیرد. بنابراین از نظر تئوری، در صورت نابود شدن شرکت ریپل، دفتر کل XRP Ledger و ارز دیجیتال XRP به کار خود ادامه می‌دهند. با این حال، اگر شرکت ریپل از بین برود، قطعا تاثیرات بسیار زیادی بر روی قیمت و کاربردپذیری XRP خواهد گذاشت.
با تمام این حرفا می‌توان گفت که ریپل تقریبا یک شبکه نیمه متمرکز و غیرشفاف است و هنوز نمی‌توان به طور قطع غیرمتمرکز بودن آن را تایید کرد. از سوی دیگر شاید بتوان گفت که ریپل برای رسیدن به اهدافش خیلی نیاز به غیرمتمرکز بودن ندارد.
تاریخچه و تیم ریپل
رایان فوجر (Ryan Fugger)، در سال ۲۰۰۴ یعنی چهار سال قبل از پیدایش بیت کوین، شرکتی را بنا نهاد که ریپل‌پی (RipplePay) نام داشت. ایده اصلی پشت ریپل‌پی، پروتکلی همتا به همتا از یک شبکه قابل‌اطمینان بود که بتوان با آن به راحتی پول را از یک نقطه به یک نقطه دیگر در جهان منتقل کرد و همه کاربران اینترنت بتوانند از آن استفاده کنند. طبق محتوایی که هم‌اکنون در وب‌سایت قدیمی RipplePay.com وجود دارد، این شرکت خود را این‌گونه معرفی کرده است: ریپل‌پی یک سرویس مالی است که به شما این امکان را می‌دهد تا با دوستان، خانواده و همکاران خود، ارتباطات اعتباری و مالی خود را گسترش دهید و با ارزهای سنتی و آنلاین، از پرداخت‌های امن بهره‌مند شوید. ایده اصلی ریپل‌پی با ایده امروز ریپل بسیار نزدیک بود اما به دلیل مشکلات فنی و مدیریتی، این شرکت در رسیدن به اهداف خود خیلی موفق نبود و تا سال ۲۰۱۱ فقط با تعداد کمی شرکت قرارداد همکاری امضا کرده بود و کاربرانش به کمتر از ده هزار نفر می‌رسید.
در ماه می سال ۲۰۱۱، جد مک کالب (Jed McCaleb)، یکی از حامیان ابتدایی بیت کوین به تیم ریپل ملحق شد. مک کالب سابقه بسیار درخشانی در بیت کوین داشت. او در سال ۲۰۱۰، صرافی مشهور ام تی گاکس (MT GOX) را پایه‌گذاری کرده بود و در جامعه بیت کوین مشارکت زیادی داشت. جد مک کالب، فوجر را قانع کرد که کنترل شرکت را به او و تیمش بسپارد.
از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸، ریپل به شدت رشد کرد. در ابتدا و در سال ۲۰۱۴ قیمت ارز دیجیتال XRP بیش چند صد درصد افزایش یافت و با عبور از لایت کوین (آن زمان اتریوم عرضه نشده بود) به رتبه دوم بازار رسید. ریپل طی چهار سال توانست با بیش از ۱۰۰ بانک و شرکت مالی بزرگ قرارداد همکاری ببندد و مجوزهای زیادی از دولت ایالات متحده آمریکا کسب کند. اوایل سال ۲۰۱۸ دوران اوج ریپل بود که ارزش کل آن به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار رسید. کاری که کمتر شرکتی در آمریکا توانسته بود طی این مدت کم انجام دهد.
در حال حاضر براد گارلینک هاوس (Brad Garlinghouse) سمت مدیرعاملی ریپل را بر عهده دارد و کریس لارسن به عنوان عضو ارشد هئیت مدیره ریپل فعالیت می‌کند. تیم رپیل متشکل از بزرگترین کارشناسان حوزه فناوری و بازاریابی است که در شرکت‌های غول‌پیکری مثل فیس‌بوک، یاهو و گوگل سابقه فعالیت دارند.
قیمت (XRP)
XRP در سال ۲۰۱۳ با قیمت هر واحد ۰.۰۰۵ دلار به صرافی‌ها عرضه شد و در ژانویه سال ۲۰۱۸ با به اوج قیمت خود یعنی ۳.۸ دلار رسید که نشان دهنده بیش از ۷۰,۰۰۰ درصد افزایش قیمت است.
پس از رسیدن به اوج، قیمت XRP سقوط بسیار هولناکی داشت و هنگام نگارش این مقاله، با قیمت هر واحد ۰.۳۲ دلار معامله می‌شود. با این حال، همچنان حدود ۵,۰۰۰ درصد نسبت به قیمت اولیه خود رشد داشته است.
صعود اصلی قیمت XRP از سال ۲۰۱۷ آغاز شد. اگر در ابتدای سال ۲۰۱۷ (به عنوان مثال ماه مارس) که قیمت هر ریپل ۰.۰۰۵ دلار بود، فقط معادل ۱,۰۰۰ دلار ریپل می‌خریدید، در ژانویه سال ۲۰۱۸ (با قیمت ۳.۸ دلار)، یعنی یک سال بعد، سرمایه شما بیش از ۷۰۰,۰۰۰ دلار ارزش داشت و با قیمت فعلی (۰.۳۲ دلار)، ارزش سرمایه‌گذاری شما بیش از ۶۰,۰۰۰ دلار بود.
اعداد و ارقام فوق هر کسی را به وجد می‌آورند اما باید بدانید که این فقط یک روی سکه بود. در روی دیگر سکه سقوط شدید قیمت XRP از ۳.۸ دلار به کمتر از ۰.۵ دلار قرار دارد که خیلی از سرمایه‌گذاران تازه کار را به خاک سیاه نشاند. سرمایه‌گذارانی که به امید ۱۰۰ دلاری شدن قیمت XRP، بخش زیادی از پولهایشان را در اوج قیمت سرمایه‌گذاری کردند.
به عقیده بسیاری از تحلیلگران، امکان دستکاری شدن قیمت ریپل بسیار بالاست زیرا بخش زیادی از واحدهای XRP در دست شرکت قرار دارد و می‌تواند با دستکاری عرضه و تقاضا تاثیر زیادی بر قیمت بگذارد. از طرف دیگر ارز دیجیتال XRP فقط روی یکی از محصولات شرکت ریپل یعنی xRapid کاربرد دارد. بدیهی ست که هر چه پذیرش بانک ها و نهاد های مالی بیشتر باشد، رشد قیمت آن هم بیشتر خواهد شد. یکی از ریسک های بزرگ سرمایه‌گذاری روی XRP، نیمه متمرکز بودن آن است. اخبار و اتفاقاتی که در شرکت ریپل رخ دهد، به شدت در قیمت آن تاثیرگذار خواهد بود.
جمع بندی
ما سعی کردیم در این مقاله به شکلی جامع و کامل به بررسی ارز دیجیتال ریپل بپردازیم. همچنین تمام نکات مهم درباره تفاوت XRP و ریپل را با ذکر جزئیات بیان کردیم. می‌توان این گونه گفت که یکی از ارزهای دیجیتال قدیمی و معروف است که با هدف افزایش سرعت و امنیت و کاهش هزینه انتقال در سال ۲۰۱۲ به بازار عرضه شد. به هر حال برای سرمایه گذاری در سیستم به عنوان یک ارز دیجیتال مهم در سطح جهانی یا هر استفاده‌ی دیگری از آن، باید اطلاعات کاملی درباره آن داشته باشید.
