همانطور که می‌دانید یکی از ویژگی‌های اساسی در رابطه با خرید ارز دیجیتال و بازار آن، غیر متمرکز بودن آنها است. به این معنی که هیچ سازمان و یا دولتی قادر به کنترل آنها نخواهد بود و مدیریت سیستم هر پروژه در بازار رمزارزها، بر عهده کاربران آن پروژه است. به این ترتیب می‌توان گفت از امنیت بالایی در برابر حملات هکرها برخوردارند. از سویی کنترل و مدیریت ارزهای رایج در هر کشور، بر عهده دولت آن کشور است. به همین دلیل بیشتر دولت‌ها تا مدت زیادی موضع خود را در رابطه با ارزهای دیجیتال مشخص نمی‌کردند. اما بعد از گذشت مدتی، کشور ما پروژه‌ای تحت عنوان رمزریال را برای هوشمند سازی از رایج کشور، پیاده سازی کرد.
پروژه هوشمند سازی ارز رایج هر کشور به این صورت است که ارزها با استفاده از تکنولوژی بلاکچین و در نسخه‌های الکترونیکی و قابل برنامه نویسی در دسترس کاربران قرار می‌گیرند. راه اندازی پروژه رمزریال از پاییز سال 1400 آغاز شد و توجهات بسیاری را به خود جلب کرد. اما با گذشت تقریبا 18 ماه، همچنان ابهاماتی در رابطه با این ارز دیجیتال برای کاربران و سرمایه گذاران بازارهای مالی وجود دارد. به همین دلیل، در این مقاله از کایاکوینکس تلاش کرده‌ایم تمامی نکات مورد نیاز پیرامون رمز ریال را برای شما شرح دهیم. با ما همراه باشید.
رمزریال چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، رمزریال در واقع نسخه الکترونیکی و دیجیتالی پول کشور است. ریال دیجیتال و یا همان رمزریال با هدف تسریع انجام معاملات و تراکنش‌های مالی طراحی و ساخته شد. لازم به ذکر است که از لحاظ ارزشی، به ریال وابسته بوده و ارزشی برابر با ریال دارد. می‌توان گفت که رمزریال تا حدودی مانع تورم شده و به اقتصاد کشور کمک خواهد کرد.
اگر این پروژه به هدف نهایی خود دست یابد، دیگر اسکناسی در دست مردم دیده نخواهد شد و تمامی تراکنش‌ها با ریال دیجیتال صورت خواهد گرفت. این طرح کلی را تحت عنوان هوشمندسازی پول ملی معرفی کرده‌اند. حال توجه شما را به برخی از مهمترین ویژگی‌های ریال دیجیتال جلب می‌کنیم.
ویژگی‌های ریال دیجیتال
یکی از مهمترین موارد در رابطه با ارزهای دیجیتال، توجه به قانونی بودن پروژه است. رمزریال به صورت کامل از این ویژگی برخوردار است. سیاست‌ها و قوانین هر کشور بر روی سیستم رمزنگاری ارز رایج آن پیاده خواهد شد، در نتیجه کاملا قانونی در اختیار مردم قرار می‌گیرد. از جمله دیگر ویژگی‌های ریال دیجیتال می‌توان موارد زیر را نام برد:
- یکی از اهداف مهم آن در بین المللی کردن ارز رایج کشور است. این اتفاق در کشورهای دیگری نظیر آمریکا نیز توسط بانک مرکزی آن کشور رخ داده‌است.
- میزان موجودی کلی و عرضه رمزریال توسط بانک مرکزی کشور اداره خواهد شد.
- نماد رمز ریال CBDC بوده که مخفف عبارت Central Bnak Digital Currency به معنای پول دیجیتال بانک مرکزی است.
- در رابطه با امنیت رمزریال، از سیستم‌های مورد استفاده در پروژه‌های ارز دیجیتال بهره‌برداری شده و این مسئله بسیاری از نگرانی‌ها پیرامون سیستم مالی ایران را برطرف می‌کند.
هدف رمزریال بانک مرکزی چیست؟
یکی از مشکلات اساسی در هر کشور، سرعت چاپ پول در یک کشور است. میزان گردش پول در یک کشور و چاپ اسکناس قادر است ضربه‌های سنگینی به اقتصاد وارد کند. به همین دلیل رمزریال بانک مرکزی با هدف کاهش اسکناس موجود در دست مردم به وجود آمد.
پیش از این ذکر کردیم که کنتترل ارزهای دیجیتال بر عهده هیچ سازمان و دولتی نیست. به همین دلیل به بانک مرکزی نگران استفاده بیشتر از ارزهای دیجیتال و در نتیجه از دست دادن کنترل سیستم مالی کشور است. به همین دلیل پروژه هوشمند سازی پول کشور و یا همان ریال دیجیتال را راه اندازی کرده است. انتظار می‌رود که ریال دیجیتال قادر به رشد اقتصاد کشور و کاهش مشکلات مالی باشد.
یکی دیگر از اهداف دولت برای ساخت و راه اندازی این پروژه، دور زدن تحریم‌ها است. می‌توان گفت در کشورهای تحریم شده، استفاده از ارز دیجیتال مزایای بیشتری به همراه دارد. به عنوان مثال روسیه نیز از ابتدای سال 2023، پول دیجیتال خود را راه اندازی خواهد کرد.
استخراج رمزریال
عرضه رمزریال و یا همان ریال دیجیتال بر عهده بانک مرکزی خواهد بود. بدیهی است در چنین شرایطی امکان استخراج آن وجود نخواهد داشت. بانک مرکزی اعلام کرد که تا هر میزان به این ارز دیجیتال نیاز بود، تحت شرایطی برنامه ریزی شده و بدون محدودیت، ریال دیجیتال را عرضه خواهد کرد.
به همین دلیل نمی‌توان آن را همانند بیت کوین و یا سایر ارزهای دیجیتال، نوعی سیستم مالی غیر متمرکز دانست. صرفا نسخه دیجیتالی اسکناس است که به سریع شدن تراکنش‌ها کمک خواهد کرد.
تفاوت ارز دیجیتال و ریال دیجیتال چیست؟
یکی از متداولترین پرسش‌ها پیرامون رمزریال، تفاوت آن با سایر ارزهای دیجیتال است. همانطور که اشاره کردیم، رمز ریال توسط بانک مرکزی کنترل شده و در نتیجه تفاوت‌هایی اساسی با رمز ارزهای دارد. از جمله مهمترین موارد تفاوت آنها عبارتند از:
- خرید ارزهای دیجیتال فرآیندی بسیار ساده است، در حالی که دریافت رمز ریال احتمالا پروسه‌ای پیچیده خواهد داشت.
- ارزهای دیجیتال دارای شهرتی جهانی هستند و بسیاری از مردم در حال حاضر با آنها آشنایی دارند. رمز ریال اما فاقد این ویژگی است.
- ریال دیجیتالی توسط دولت و بانک مرکزی اداره می‌شود، اما ارزهای دیجیتال هیچگونه نظارتی از سوی سازمان خارجی ندارند.
- ارزهای دیجیتال جهانی دارای قابلیت استخراج توسط کاربران هستند، اما رمز ریال توسط بانک مرکزی عرضه می‌شود.
- تمامی تریدرها و سرمایه گذاران بازار ارزهای دیجیتال با نحوه کار آن آشنا هستند، این در حالی است که همچنان ابهاماتی در رابطه با رمز ریال وجود دارد.
مزایا رمزریال
همانطور که می‌دانید کشور با برنامه و طرحی از پیش تعیین شده اقدام به ساخت رمزریال کرد. در چنین شرایطی یک پروژه قطعا مزیت‌های را به همراه خواهد داشت و توجهاتی را سوی خود جلب خواهد کرد. از جمله مهمترین مزایای برای این پول دیجیتالی می‌توان موارد زیر را نام برد:
افزایش ارزش ارز رایج:
با افزایش استفاده مردم از رمز ریال، ارش کلی پول کشور بالا خواهد رفت. در نتیجه یکی از مزایای ریال دیجیتالی، افزایش اعتبار ارز کشور است.
کاهش تقاضا ارز نقد:
بدیهی است وجود سک نسخه دیجیتالی از ارز رایج، تقاضا برای اسکناس پایین خواهد آمد.
ارزش گذاری ریالی:
همانطور که پیش از این ذکر کردیم، هر یک رمز ریال ارزشی برابر با یک ریال دارد. در نتیجه ارزشی ثابت خواهد داشت.
خرید روزمره:
کاربران با در دست داشتن ریال دیجیتالی قادرند خریدهای خود را از فروشگاه‌ها انجام دهند. در این صورت سرعت تراکنش‌ها نیز افزایش یافته و فروشندگان بلافاصله وجه خود را دریافت می‌کنند.
وجود هایپر لجر فابریک (Hyperledger Fabric):
عامل ایجاد و ساخت ریال دیجیتالی در واقع هایپر لجر فابریک است. این پلتفرم امکانات ویژه‌ای در اختیار کاربران قرار می‌دهد و همچنین از قراردادهاش هوشمند نیز پشتیبانی می‌کند.
مبارزه با پولشویی:
بانک مرکگزی توسط رمز ریال قادر است جزییات دقیق انتقالات مالی را بررسی کرده و در نتیجه با پولشویی مقابله کند.
استفاده از خدمات بانک بدون واسطه:
کاربار با داشتن ریال دیجیتالی از طریق تلفن همراه هوشمند، کامپیوتر و یا کارت بانکی قادر به استفاده گشترده از خدمات بانک مرکزی خواهند بود.
معایب رمز ریال
تمامی پروژه‌های مالی در کنار مزیت‌های خود، دارای معایبی نیز هستند که پیش از ورود به آنها باید به صورت کاملا بررسی شود. بدیهی است که متمرکز بودن کنترل ریال دیجیتالی توسط بانک مرکزی بزرگترین مشکل آن به شمار می‌رود. اما در کنار آن می‌توان موارد زیر را نیز نام برد:
عدم امکان سرمایه گذاری:
همانطور که اشاره کردیم ارز دیجیتال با رمز ریال تفاوت‌هایی اساسی دارد. یکی از آنها نیز امکان سرمایه گذاری است. تریدرها امکان سرمایه گذاری بر روی پروژه‌های ارز دیجیتال را دارند اما در رمز ریال چنین امکانی وجود ندارد. ریال دیجیتالی تنها برای استفاده به جای اسکناس ساخته شده‌است.
عدم استقبال:
با گذشت تقریبا یک سال و نیم از راه اندازی این پروژه، می‌توان گفت استقبالی که مد نظر بانک مرکزی بود، در این پروژه اتفاق نیافتاد. این اتفاق به دلیل تردید مردم در استفاده از سیستمی غیر متمرکز است که امکان حملات هکرها نیز در آن وجود دارد.
جمع بندی
متوجه شدیم که رمزریال در واقع یک نسخه الکترونیکی از ریال است که توسط بانک مرکزی کشور عرضه می‌شود. این پروژه با هدف بهبود شرایط اقتصادی و جلوگیری از تورم راه اندازی شد. اما در رابطه با آینده آن باید میزان استقبال مردم از آن را مورد بررسی قرار داد. همچنین توجه داشته باشید که ریال دیجیتال برای تراکنش‌های برون مرزی بیشترین کاربرد را خواهد داشت.
