مفهوم کلید عمومی و کلید خصوصی

استفاده از کلیدهای عمومی و خصوصی، همان تکنیکی است که باعث شده ارزهای دیجیتال در نهایت امنیت، بین افراد رد و بدل شوند. کلید عمومی و خصوصی برای رمزگذاری و رمزگشایی در تراکنش‌های ارزهای دیجیتال استفاده می‌شوند.

این روش به افراد اطمینان می‌دهد که دارایی دیجیتال به دست فرد مورد نظرشان می‌رسد. همین فناوری است که باعث شده برای تایید درستی تراکنش‌های ارزهای دیجیتال، به یک نهاد مرکزی مثل بانک نیازی نداشته باشیم. به همین دلیل هم، کلیدهای عمومی و خصوصی از اهمیت بالایی در دنیای ارزهای دیجیتال برخوردار هستند. اگر برای شما هم سوال شده که امنیت رمزارزها چگونه تامین می شود با کایاکوینکس همراه شوید.

کلید عمومی چیست؟

اگر قصد دریافت ارز دیجیتال از یک فرد دیگر را داشته باشید، این کلید عمومی است که به شما امکان دریافت آن را می‌دهد. این کلید عمومی و کلید خصوصی است که اجازه دریافت و ارسال ارزهای دیجیتال را به شما خواهد داد.

کلید عمومی یک کد رمزنگاری شده است که با کلید خصوصی جفت می‌شود. اما تفاوت کلید عمومی و خصوصی چیست؟ کلید عمومی، برای دیگران قابل مشاهده است و همه افراد می‌توانند به آدرس کلید عمومی شما، ارزهای دیجیتال مختلف را ارسال کنند. حالا برای اینکه به رمز ارزهای ارسال‌شده به کلید عمومی (آدرس عمومی) دسترسی داشته باشید، باید از کلید خصوصی استفاده کنید. در واقع کلید عمومی مانند شماره حساب بانکی شما عمل خواهد کرد.

با استفاده از کلید خصوصی خودتان، می‌توانید قفل ارزهای دیجیتال ارسال شده را بشکنید و ثابت کنید که شما مالک رمز ارزهایی هستید که در یک تراکنش ارسال شده است. کلید عمومی که باعث پذیرش تراکنش‌ها می‌شود، معمولا با نام «آدرس عمومی» شناخته می‌شود. آدرس عمومی، شکل کوتاه‌‌شده کلید عمومی است. بنابراین، هر کس می‌تواند بدون نگرانی، کلید عمومی خود را در اختیار دیگران قرار دهد.

رمزنگاری کلید عمومی چگونه انجام می‌شود؟

رمزنگاری کلید عمومی (PKC) روشی برای تایید اعتبار و درستی اطلاعات است. مهم‌ترین کاربرد رمزنگاری کلید عمومی برای رمزگذاری و رمزگشایی از پیام‌ها است. در رمزنگاری کلید عمومی از تکنیک‌های ریاضیات استفاده می‌شود. این روش تقریبا از زمان جان گرفتن اینترنت، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رمز ارزها هم از همین روش استفاده می‌کنند. با استفاده از رمزنگاری کلید عمومی، تراکنش‌هایی که با رمز ارزها انجام می‌شوند، رمزگذاری و رمزگشایی می‌شوند. رمزنگاری یکی از مهم‌ترین فناوری ‌هایی است که در رمز ارزها وجود دارد. به بیان دیگر، بدون وجود رمزنگاری کلید عمومی، وجود ارزهای دیجیتال هم غیر ممکن بود.

کلید خصوصی چیست؟

قبل از اینکه بگوییم کلید خصوصی چیست، توصیه می‌کنیم هرگز کلید خصوصی خودتان را در اختیار کسی قرار ندهید. کلید خصوصی مثل همان رمز عبور کارت‌های بانکی می‌ماند. یعنی اگر کسی کلید خصوصی شما را بداند، می‌تواند همه ارزهای دیجیتال‌تان را در اختیار داشته باشد. کلید خصوصی به شما اجازه می‌دهد تا مالکیت ارزهای دیجیتال ارسال‌شده را در اختیار داشته باشید یا آن را خرج کنید.

کلید خصوصی می‌تواند به صورت یکی از شکل‌های زیر باشد:

• یک کد تشکیل شده از 256 کارکتر
• یک کد 64 رقمی
• کد کیو آر (QR Code)
• رمز عبور

جدا از شکل آن، کلید خصوصی یک کد بسیار بلند است. به دلایل امنیتی کلید خصوصی را طولانی انتخاب می‌کنند. شما فقط می‌تواند با کلید خصوصی، یک کلید عمومی تولید کنید. حالا، اگر کسی بخواهد با استفاده از کلید عمومی شما، کلید خصوصی‌تان را حدس بزند، این کار غیر ممکن می‌شود. دلیل اینکه نمی‌توان با کلید عمومی، به کلید خصوصی دست یافت، بلند بودن طول کلید خصوصی است.

این موضوع، دستیابی دیگران به کلید خصوصی شما را غیر ممکن می‌کند. به همین دلیل است که به رمزنگاری با استفاده از کلید عمومی، رمزنگاری غیر متقارن (Asymmetric Encryption) هم گفته می‌شود. چرا که فقط مسیر استفاده از کلید خصوصی برای تولید کلید عمومی باز است و برعکس آن، یعنی استفاده از کلید عمومی برای تولید کلید خصوصی غیر ممکن است. پس این روش، رمزنگاری یک طرفه یا نامتقارن محسوب می‌شود.

بهتر است پیش از پرداختن به ادامه بحث، بیشتر با رمزنگاری غیر متقارن آشنا شویم.

رمزنگاری غیر متقارن چیست؟

رمزنگاری غیر متقارن از دو کلید مجزا و در عین حال، مرتبط به هم استفاده می‌کند. این دو کلید، همان کلید عمومی و کلید خصوصی هستند. کلید عمومی برای رمزگذاری اطلاعات و کلید خصوصی برای رمزگشایی این اطلاعات استفاده می‌شود. در این مکانیزم، کلید خصوصی باید به صورت محرمانه و شخصی نگهداری شود.

به عنوان مثال، فرض کنید شما رئیس یک سازمان جاسوسی هستید و باید سازوکاری را برای ماموران خود تهیه کرده تا بتوانید اطلاعات ارسالی آن‌ها را به‌صورت امن دریافت کنید. در این شرایط، شما نیازی به برقراری ارتباط دو طرفه ندارید؛ چراکه ماموران شما از قبل، همه دستورات‌شان را دریافت کرده‌اند.

بنابراین، تنها قرار است گزارش‌هایی که توسط آن‌ها تهیه می‌شوند را دریافت کنید. رمزنگاری غیر متقارن (استفاده از کلید عمومی و کلید خصوصی) به شما امکان می‌دهد با استفاده از کلید خصوصی، اطلاعات ارسال شده توسط ماموران خود را دریافت و رمزگشایی کنید.

روش تولید کلید عمومی و کلید خصوصی

روش کار رمزنگاری غیر متقارن، بر اساس نوعی از الگوریتم رمزنگاری است. این الگوریتم از یک پروتکل تولید کلید (نوعی از سازوکار ریاضی) برای ایجاد جفت کلید مورد نیاز استفاده می‌کند. هر دو کلید (عمومی و خصوصی) از طریق روابط ریاضی به یکدیگر مرتبط هستند. به‌علاوه، رابطه بین دو کلید در هر الگوریتم رمزنگاری متفاوت است. اساسا این الگوریتم دارای دو کارکرد شامل رمزنگاری اطلاعات و رمزگشایی از آن است.

کلید خصوصی کجا ذخیره می‌ شود؟

کلید خصوصی هر فرد در کیف پول ارز دیجیتال قرار دارد. کیف پول ارز دیجیتال فضایی برای دریافت، ارسال و مدیریت دارایی‌های دیجیتال است. کیف پول ممکن است به شکل ‌های نرم‌افزاری برای نصب در کامپیوتر یا موبایل باشد. نسخه ‌های سخت‌افزاری از کیف پول یا والت هم وجود دارد که ظاهری شبیه به دستگاه حافظه USB یا فلش دارند. پس باید توجه داشت که کلید خصوصی هر فرد در بلاکچین یک رمز ارز نیست، بلکه در والت قرار دارد.

حالا اگر رمز ارزهای خودتان را در حساب کاربری یک صرافی ارز دیجیتال نگه دارید، مسئولیت کلید خصوصی کیف پول‌تان را به صرافی واگذار کرده‌اید. در واقع، شما به یک صرافی ارز دیجیتال اعتماد کرده‌اید تا از طرف شما، تراکنش‌ها را انجام دهند.

اگر دلتان نمی‌خواهد یک صرافی کنترل کلید خصوصی شما را در اختیار داشته باشد، باید دارایی‌های دیجیتال خود را به یک کیف پول مستقل و جداگانه انتقال دهید. در این حالت، خودتان کنترل کلید خصوصی و دارایی‌‌تان را بر عهده می‌گیرید. البته، با توجه به پیشرفت فناوری والت‌ها قرار نیست خودتان یک کلید خصوصی شامل 256 کارکتر را حفظ کنید یا آن را جایی یادداشت کنید. کیف پول‌ها، همه این کارها را برای شما به ‌صورت محرمانه انجام می‌دهند.

جمع بندی

کلید عمومی و کلید خصوصی، همان فناوری است که به افراد امکان می‌دهد تا برای یکدیگر، بیت کوین یا سایر رمز ارزها را ارسال کنند. این دو کلید با وجود ارتباطشان، عملکرد جداگانه‌ای دارد. در واقع، عملکرد این دو کلید، تکمیل‌کننده هم است و امکان ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال را فراهم می‌کنند. به زبان ساده، کسی که می‌خواهد برای شما هرگونه رمزارز ارسال کند، با استفاده از کلید عمومی آن را رمزگذاری کرده و بعد ارسال می‌کند.

حالا برای اینکه بتوانید به این رمزارز دسترسی داشته باشید، از کلید خصوصی برای رمزگشایی استفاده می‌کنید. به استفاده از کلید عمومی و خصوصی در انتقال داده‌ها، رمزنگاری غیر متقارن هم گفته می‌شود.

رمزنگاری غیر متقارن، یکی از انواع روش‌های رمزنگاری (تکنیک‌های ریاضی برای حفاظت از داده) است. در رمزنگاری غیر متقارن، از یک جفت کلید تحت عنوان کلید عمومی و کلید خصوصی استفاده می‌شود. کلید خصوصی برای رمزنگاری داده‌ها است. این کلید در اختیار طرفی که دریافت کننده داده‌ها است، قرار دارد و به او امکان می‌دهد تا اطلاعات دریافتی را رمزگشایی کند. همچنین، در رمزنگاری غیر متقارن از یک الگوریتم ریاضی استفاده می‌شود که موجب ارتباط کلید عمومی و خصوصی می‌شود.